Dijital pazarlarda rekabetin geleceği yeniden şekilleniyor

Dijital pazarlarda rekabetin geleceğinin, son dönemde verilen kararlar ve düzenleme modelleriyle yeniden şekillendiğini vurgulayan Doç. Dr. Emin Köksal, ABD’deki Google kararı ile DMA arasındaki farklara dikkat çekerek Türkiye'yi uyardı ve ekledi:

"2 Eylül 2025’te Yargıç Amit P. Mehta tarafından verilen karar, Google’ın arama motoru alanındaki hakimiyetini değiştirmeden yalnızca bazı uygulamaları sınırlayan, minimalist ve davranış odaklı bir paket niteliğindeydi. Karar kapsamında münhasırlık yasaklandı, Google’ın ‘nitelikli rakiplerle’ sınırlı ölçüde veri paylaşması zorunlu kılındı ve şirket içinde bir antitröst teknik komitesi kurulması öngörüldü. Ancak Apple gibi şirketlere yapılan varsayılan yerleştirme ödemeleri korundu, Chrome gibi yapısal ayrıştırmalar reddedildi ve en önemlisi, kullanıcı tercihlerini serbestleştirecek seçim ekranı zorunlu hale getirilmedi. Bu yaklaşım, hızla gelişen yapay zeka pazarlarında statükoyu pekiştirme riski taşıyor.”

DMA'nın Türkiye için daha güçlü bir çerçeve sunduğunu vurgulayan Köksal, "Avrupa Birliği’nin Dijital Piyasalar Yasası (DMA) ve Türkiye’nin bu yasadan esinlenen taslağı, çok daha etkili bir yol haritası sunuyor. Öngörücü ve kurallara dayalı yükümlülükler; ilk kurulumda seçim ekranı zorunluluğu, veri taşınabilirliği ve denetlenebilir uyum mekanizmaları ile varsayılan gücü kırarak rekabeti doğrudan artırmayı hedefliyor. Türkiye, bu araçları korumalı ve gerektiğinde daha da güçlendirmelidir. İşletim sistemleri, tarayıcılar ve dijital asistanlarda seçim ekranlarını hayata geçirmek, ücretli varsayılan anlaşmaları sınırlamak ve güvenli veri erişim ara yüzlerini işler hale getirmek kritik öneme sahiptir” dedi.

“Alternatifler dayanıklılığı da artırıyor”

Yaşanan Google kesintisine de değinen Emin Köksal şunları söyledi:

“Bu kesinti, çeşitlendirilmiş ve yerel alternatiflerin önemini bir kez daha ortaya koydu. Alternatifler yalnızca rekabeti artırmakla kalmıyor, dijital pazarların dayanıklılığını da güçlendiriyor. Türkiye’nin, ABD’deki sınırlı önlemler yerine DMA’nın yapısal araçlarını benimsemesi, rekabetçi ve dirençli bir dijital ekosistem oluşturmak açısından çok daha etkili olacaktır.”